Η θέση του Άθω μετά από την απελευθέρωσή της από τους Τούρκους καθορίστηκε στη διάσκεψη του Λονδίνου του 1912 το Άγιο Όρος δηλώνεται ως ανεξάρτητη πολιτεία, η οποία βρίσκεται κάτω από την προστασία της Ρωσίας.
Με τη συνθήκη της Λοζάνης το 1923 αποφασίστηκε η ένωση του Άθω στο Eλληνικό κράτος.
Από το 1926 το ιερό βουνό έγινε συστατικό μέρος της Ελλάδας. Κατά τη Χιτλερική περίοδο τα μοναστήρι του Άθω διατήρησαν την αυτονομία τους και δν υπέφεραν από την έλλειψη υλικών. Σοβαρή ζημιά προκλήθηκε αργότερα, κατά τη διάρκειατου εμφύλιου πολέμου στην Ελλάδα (1946 – 1949), όταν μεταφέρθηκαν οι στρατιωτικές ενέργειες στ έδαφος της χερσονήσου του Άθω.
Τώρα ο Άθως και πάλι δέχεται τους προσκυνητές και τους μοναχούς. Σε αυτό βασίζεται και η μεγάλη ελπίδα για την πνευματική αναγέννηση της ορθοδοξίας. Μια διεθνής ομάδα σπηλαιολόγων εξερεύνησε 26 σπήλαια του Αγίου Όρους.
Πρόσφατα δημοσιοποίσαν μικρή περίληψη των εργασιών τους.