Αποσπάσματα κίνησης τραπεζικών λογαριασμών, αντίγραφα εκκαθαριστικών εφορίας, ενοικιαστήρια, βεβαίωση καταβολής εισφορών υγείας, αποδεικτικά επιστροφής ακόμη και πιστοποιητικά περιουσίας από το κτηματολόγιο. Όποιος ταξιδεύει εντός του ευρωπαϊκού χώρου Σένγκεν με βίζα χρειάζεται να προσκομίσει στην κυριολεξία ένα «βουνό» δικαιολογητικών. Από το 1980 ισχύει αυτό το καθεστώς για τους Τούρκους. Όσοι έχουν περάσει αυτήν τη διαδικασία, την χαρακτηρίζουν εξουθενωτική, ενοχλητική και κοστοβόρα.
Η είδηση περί επίτευξης συμφωνίας μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας για το προσφυγικό επέφερε ανακούφιση στην πλειονότητα των Τούρκων που ταξιδεύουν ή επιθυμούν να ταξιδέψουν στην Ευρώπη. Κι αυτό διότι ένας από τους όρους που είχε θέσει η Τουρκία ήταν η απελευθέρωση της έκδοσης βίζας μέχρι του Ιούνιο. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι Τούρκοι πολίτες θα μπορούν να ταξιδεύουν στις 26 χώρες του Σένγκεν χωρίς βίζα. Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά στο κοινοβούλιο της χώρας ο Αχμέτ Νταβούτογλου, πρόκειται για ένα όνειρο των Τούρκων εδώ και 50 με 60 χρόνια.
Στην πράξη η κατάργηση της βίζας σημαίνει καταρχήν άρση των γραφειοκρατικών εμποδίων για τα ταξίδια προς την Ευρώπη. Μέχρι σήμερα το 90% των Τούρκων πολιτών που ζητούσαν την έκδοση βίζας στις γερμανικές προξενικές αρχές στην Άγκυρα, την Κων/πολη και τη Σμύρνη τη λάμβαναν. Υπό αυτή την έννοια η απελευθέρωση του μέχρι πρότινος καθεστώτος θεωρήσεων φαίνεται ως η λογική συνέπεια μιας ήδη κρατούσας τάσης. Τα νέα μέτρα αναμένεται να οδηγήσουν σε ακόμη μεγαλύτερη ζήτηση βίζας.
Ωστόσο δεν αναμένεται να αρθούν όλοι οι περιορισμοί. Οι αιτούντες θα έχουν το δικαίωμα παραμονής εντός του χώρου Σένγκεν για διάστημα όχι μεγαλύτερο των 90 ημερών (σε σύνολο 180). Mε τον περιοριστικό αυτό όρο αίρονται έτσι και οι φόβοι για εκμετάλλευση του νέου καθεστώτος από Τούρκους που αποβλέπουν μέσω της νέας δυνατότητας στο να εισέλθουν στην ΕΕ για να εργαστούν και να επωφεληθούν από τα κοινωνικά επιδόματα χωρών όπως η Γερμανία. Σύμφωνα με το προσχέδιο συμφωνίας που ενέκρινε η Σύνοδος Κορυφής ΕΕ-Τουρκίας, η ΕΕ θα προβεί στο άνοιγμα του καθεστώτος βίζας προς την Τουρκία, μόνο εάν η δεύτερη εκλπηρώσει 72 όρους.
Μεταξύ αυτών βρίσκεται η προσαρμογή των τουρκικών συστημάτων ασφάλειας προσωπικών δεδομένων και ελέγχου διαβατηρίων σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Άλλοι όροι αφορούν τη συνεργασία με χώρες όπως η Κύπρος και η Βουλγαρία. Για τους λόγους αυτούς ειδικοί εκτιμούν ότι ο Ιούνιος, ημερομηνία κατά την οποία ΕΕ και Τουρκία συμφώνησαν να τεθούν σε εφαρμογή οι νέοι όροι, είναι μάλλον ουτοπική. Αυτό εκτιμά και ο Αλπέρ Ετσεβίτ, ειδικός σε θέματα σχέσεων ΕΕ-Toυρκίας από το Πανεπιστήμιο Μπαχτσεσεχίρ. Όπως δήλωσε στο γερμανικό ραδιόφωνο DLF τα θέματα της πάταξης της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος στην Τουρκία είναι ιδιαίτερα περίπλοκα και μπορούν μόνο να επιλυθούν σε βάθος χρόνου. «Οποιοσδήποτε γνωρίζει έστω και λίγο την Τουρκία, καταλαβαίνει ότι όλα αυτά δεν μπορούν να επιτευχθούν μέσα σε τρεις μήνες», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Ένα άλλο θέμα που απασχολεί πάντως την κοινή γνώμη και ίσως συνδέεται και με την πιθανή κατάργηση της βίζας είναι η νέα έξαρση της βίας στην νοτιοανατολική Τουρκία, με το κουρδικό ζήτημα να βρίσκεται εκ νέου στο επίκεντρο. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία οι εχθροπραξίες που μαίνονται στην περιοχή ενδέχεται να οδηγήσουν σε νέο μαζικό κύμα φυγής προς την ΕΕ και ειδικότερα τη Γερμανία, με πολλούς να κάνουν λόγο έως και για 350.000 Κούρδους.
Πολλοί εξ αυτών έχουν την τουρκική υπηκόοτητα και ως εκ τούτου θα μπορούσαν να φτάσουν σε ευρωπαϊκές χώρες του Σένγκεν ως τουρίστες, μόνο με βίζα, χωρίς να περάσουν από την ισχύουσα διαδικασία παροχής ασύλου. Κι όπως τόνισε ο επικεφαλής του φιλοκουρδικού κόμματος HDP Σελαχατίν Ντεμιρτάς στο γερμανικό ARD, όσο ο πόλεμος διαρκεί τόσο περισσότερο και οι Κούρδοι θα θέλουν να φύγουν στην Ευρώπη και πιο συγκεκριμένα στη Γερμανία.