Τι είναι τα capital controls και πώς επηρεάζουν τις καταθέσεις
H λέξη capital controls μπήκε στη ζωή μας τα τελευταία πέντε χρόνια της κρίσης. Και όσα τα προγράμματα διάσωσης περνούσαν το ένα μετά το άλλο και τα μέτρα επιβάλλονταν στον ελληνικό λαό, η σκιά των capital controls, της επιβολής δηλαδή ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων, έπεφτε πάνω από την ελληνική οικονομία.
Capital controls σημαίνει πως οι συναλλαγές μέσω τραπεζών δεν θα είναι ελεύθερες αλλά θα τελούν υπό όρους και περιορισμούς αλλά σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει έξοδο της χώρας από τη ζώνη του ευρώ, αλλά ούτε και κούρεμα καταθέσεων.
Το capital controls μπορεί να επιβάλει ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος με τον εκάστοτε υπουργό Οικονομικών.
Με την κατάθεση του σχετικού νομοσχεδίου στη Βουλή ενεργοποιούνται κάποιες απαγορεύσεις όπως:
– περιορισμός στις αναλήψεις μετρητών,
– υποχρεωτικός επαναπρογραμματισμός της λήξης των καταθέσεων προθεσμίας,
– απαγόρευση ή και περιορισμός στις συναλλαγές χωρίς μετρητά,
– απαγόρευση ή και περιορισμός στην εξαργύρωση επιταγών,
– περιορισμός στις διατραπεζικές συναλλαγές,
– περιορισμός στις συναλλαγές του κοινού με πιστωτικό ίδρυμα,
– περιορισμός στη διακίνηση κεφαλαίων, πληρωμών και μεταφορών
Κεφαλαιακοί έλεγχοι επιβλήθηκαν στην Κύπρο τον Μάρτιο του 2013. Εκεί επιβλήθηκε:
– Ημερήσιο όριο αναλήψεων 300 ευρώ ημερησίως
– Οι ταξιδιώτες στο εξωτερικό μπορούσαν να εξάγουν έως 2.000 ευρώ σε μετρητά, ενώ στο εξωτερικό μπορούσαν να «σηκώνουν» από τα συνεργαζόμενα ATM έως 300 ευρώ ημερησίως.
– Οι φοιτητές του εξωτερικού επιτρεπόταν να λαμβάνουν περιορισμένα ποσά για διατροφή, δίδακτρα και λοιπά έξοδα.
– Προκειμένου οι κυπριακές επιχειρήσεις να εισάγουν προϊόντα από το εξωτερικό, ή γενικότερα να καταβάλουν ποσά εκτός Κύπρου, θα έπρεπε να πάρουν άδεια εξαγωγής συναλλάγματος από την ΚεντρικήΤράπεζα Κύπρου ΚΥΠΡ -0,53% και αφού προηγουμένως είχαν καταθέσει μια σειρά δικαιολογητικών εγγράφων.
– Καμιά εξαγωγή συναλλάγματος δεν επιτρεπόταν για επενδυτικούς σκοπούς.
– Οι επιταγές γίνονταν δεκτές μόνο για καταθέσεις στο όνομα του δικαιούχου, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως μέσο χρηματοδότησης στο εμπόριο και στις συναλλαγές γενικότερα.
– Οι προθεσμιακές καταθέσεις που έληγαν μέσα στον επόμενο μήνα είχαν πάρει παράταση για τουλάχιστον ένα μήνα και στη συνέχεια μόνο ένα ποσοστό αυτών μπορούσε να μεταφερθεί σε λογαριασμό όψεως.