Ποιος είναι ο Μανώλης Δουρής;
Μανώλης Δουρής… ένα όνομα που προκαλεί φρίκη και που στη χώρα μας έχει γίνει συνώνυμο με τη λέξη «παιδεραστής». Η υπόθεση που σημάδεψε όσο καμία άλλη στην Ελλάδα τα δικαστικά χρονικά. Δαιδαλώδης, με πρωταγωνιστή ένα… κτήνος, όπως άλλωστε αποκάλεσε και ο ίδιος ο δράστης τον εαυτό του στην πρώτη κατάθεσή του. Ένα άρρωστο υποκείμενο που σόκαρε το πανελλήνιο όσο κανείς άλλος, αφού θύμα του ήταν το ίδιο του το παιδί, το οποίο πριν σκοτώσει είχε κακοποιήσει σεξουαλικά.
Εκ πρώτης ένας υπεράνω υποψίας ελαιοχρωματιστής, αλλά με ψυχολογικά προβλήματα. Ένας βετεράνος πολέμου που βρέθηκε στην Κύπρο, πήγε στην Ερμιόνη, αγάπησε μια γυναίκα και έφτιαξε μια μεγάλη οικογένεια, με πολλές στερήσεις, αφού δεν είχε σταθερή απασχόληση. Και ένας μαντρότοιχος όπου βρέθηκε το πτώμα ενός κακοποιημένου παιδιού, του παιδιού του!
Τα εγκληματολογικά χρονικά δεν ήταν πάντα απλά. Σε εξιχνιάσεις δολοφονιών -σε ορισμένες περιπτώσεις- υπήρξαν πολλές δύσβατες και αντιφατικές παράμετροι… Περίεργες συνιστώσες. Ο φερόμενος ως ύποπτος ήταν τελικά αθώος και η «τραγική φιγούρα», ο πατέρας που οδυρόταν απαρηγόρητος (στα μάτια του ανυποψίαστου κόσμου) στην κηδεία του μικρού Νίκου… ο δράστης. Ο βιαστής και ο δολοφόνος του ίδιου του παιδιού του.
Μανώλης Δουρής
Πρωταγωνιστής σε μια υπόθεση που βγήκε στο φως στις 31 Δεκεμβρίου 1993 και απασχόλησε όσο ελάχιστες την ελληνική κοινωνία και τα ΜΜΕ, που κάλυψαν καρέ καρέ τις εξελίξεις μέχρι να «οριστικοποιηθεί» -έστω και αν η υπόθεση δεν πήγε σε δευτεροβάθμιο στάδιο- ότι ο εκείνος ήταν βιαστής και παιδοκτόνος.
Όλα ξεκίνησαν την τελευταία μέρα του 1993. Το βράδυ της 31ης Δεκεμβρίου, ένα «τσακ» πριν το καινούριο έτος, προσέρχεται στο Αστυνομικό Τμήμα Κρανιδίου με τη σύζυγό του Γεωργία ο 40χρονος τότε Μανώλης Δουρής. Οικογενειάρχης, ελαιοχρωματιστής, φαινομενικά ευτυχισμένος με τη γυναίκα του και τα επτά παιδιά τους, ζούσε στην Ερμιόνη και δεν ενοχλούσαν κανέναν.
Αναστατωμένος, δηλώνει την εξαφάνιση του γιου του, του 6χρονου Νίκου, ο οποίος είχε φύγει από το σπίτι το ίδιο απόγευμα και δεν είχε ακόμα επιστρέψει. Οι έρευνες ξεκινούν, περισσότερο για χάρη των γονιών… Ο λόγος; Πολύ απλά από τη στιγμή που είχε φύγει το παιδί από το σπίτι του δεν είχαν μεσολαβήσει παρά λίγες μόνο ώρες. Για τις Αρχές δεν υπήρχε σκοπιμότητα για έναρξη ερευνών. Όχι ακόμα τουλάχιστον! Ωστόσο, διενεργούνται τελικά άμεσα έρευνες και από την Αστυνομία αλλά και από την ίδια την οικογένεια και οικεία τους πρόσωπα, μεταξύ αυτών και από γείτονες που κάνουν κόσκινο την περιοχή, για να ανακαλύψουν ίχνη του παιδιού.
Σύντομα, για την ακρίβεια ξημερώματα Πρωτοχρονιάς, γίνεται η ανατροπή. Ο πατέρας του Μανώλης Δουρής βρίσκει μαζί με ένα από τα μεγαλύτερα παιδιά του τον Νίκο νεκρό και χτυπημένο αλλά και κακοποιημένο σεξουαλικά. Το σημείο όπου ανακαλύφθηκε το πτώμα είναι ασύλληπτο: Καλά κρυμμένο σε έναν μαντρότοιχο, σε μια αλάνα, σε ένα γήπεδο, κοντά στο σπίτι της οικογένειας. Μόνος ένας αρρωστημένος νους ή κάποιος που «γνώριζε» θα έψαχνε εκεί.
Ο ιατροδικαστής Φίλιππος Κουτσαύτης είναι κάθετος: «Υπέστη σεξουαλική κακοποίηση και πέθανε από ασφυξία, καθώς του είχαν φράξει τις αεροφόρες οδούς». Ο δράστης είχε κλείσει τη μύτη και το στόμα του μικρού παιδιού. Μυστήριο εξαρχής αποτελεί το γεγονός πώς το ανακάλυψαν οι γονείς και μάλιστα σε τέτοιο σημείο… Σε συνδυασμό με το «μητρώο» του Μανώλη Δουρή -είχε νοσηλευτεί σε νοσοκομεία, ψυχιατρεία αλλά δεν μπορούσε να ξεπεράσει το βαρύ σοκ του πολέμου- οδηγούν τους αρμοδίους στις πρώτες «υποψίες»…
Αντιφάσεις στις διαδοχικές καταθέσεις
Η δολοφονία αυτής της αθώας ψυχής σοκάρει ολόκληρη την Ελλάδα! Οι πολίτες της Ερμιόνης, έντρομοι, αναρωτιούνται για την ταυτότητα και την προσωπικότητα του κτήνους. Κοιτάζονται μεταξύ τους καλά καλά. «Ένα αδίστακτο κτήνος ζει ανάμεσά μας», οργιάζουν οι φωνές των ντόπιων στις τηλεοπτικές μαρτυρίες τους. Το έγκλημα το «ξεσκίζουν» τα media, και είναι φυσικό. Όλη η Ελλάδα «βομβαρδίζεται» με τον τρομερό αυτό βιασμό και δολοφονία. Τα μικρά παιδιά σχεδόν σε όλη την Ελλάδα σταματούν να κυκλοφορούν στους δρόμους μόνα τους. Τραγική φιγούρα της υπόθεσης φαίνεται να είναι ο πατέρας του Νίκου Δουρή που «χτυπιέται», κλαίει γοερά μπροστά σε ρεπόρτερ και καμεραμάν, οι οποίοι σπεύδουν, όπως είναι φυσικό, να καλύψουν την κηδεία του 6χρονου Νικολάκη.
Οι Αρχές παίρνουν σειρά καταθέσεων από γείτονες, συγγενείς, γνωστούς και φίλους. Ο πατέρας καλείται σε διαδοχικές καταθέσεις. Πέφτει, όμως, σε αντιφάσεις… Έχει και τα ψυχολογικά του θέματα. Και κάπου εκεί αρχίζουν και «ψυλλιάζονται» ακόμα περισσότερο οι Αρχές ότι κάτι δεν πάει καλά στην υπόθεση. Επιστρατεύονται ανακριτικοί υπάλληλοι για τη διαλεύκανσή της, οι οποίοι σύντομα στρέφονται ανοικτά πλέον εναντίον του πατέρα.
«Ο καθένας στη θέση μου το ίδιο μπορεί να έκανε»
Η σύλληψή του γίνεται το Νο1 θέμα, όπως είναι ευνόητο, για τα ΜΜΕ της εποχής. Την ώρα που τον βάζουν στην κλούβα, εκείνος φωνάζει μπροστά στις τηλεοράσεις: «Φοβάμαι για τη ζωή μου, θα με σκοτώσουν» και ακούγεται μέσα από την κλούβα το εξής:
«Τι φοβάσαι ρε κ@ριόλα;». Το έχουν εκστομίσει συγκρατούμενοί του, οι οποίοι κατά την επιβίβασή του είχαν χιμήξει «σύσσωμοι» πάνω του. Όταν έρχεται η στιγμή της αποβίβασης, το πρόσωπο του Δουρή είναι αλλοιωμένο. Προφανώς έχει πέσει πολύ ξύλο με τους φύλακες-συνοδούς να δηλώνουν: «Δεν είχαμε καταλάβει τι γινόταν, γι” αυτό αργήσαμε να επέμβουμε». Όλοι τον θέλουν νεκρό, αλλά ο νόμος είναι νόμος. Και ισχύει για όλους. «Κάθε πρόσωπο τεκμαίρεται αθώο μέχρι να αποδειχθεί νόμιμα η ενοχή του. Για την περίπτωση ομολογίας του δράστη δεν υπάρχει εξαίρεση».
Ο κόσμος αρχικά λυτρώνεται στην ιδέα ότι συνελήφθη «το κάθαρμα». Στην ομολογία του ο Μανώλης Δουρής θα πει: «Με κυριεύει μια σπάνια ασθένεια, με μεταμορφώνει. Με έπιαναν κρίσεις και δεν έβλεπα μπροστά μου. Ο καθένας στη θέση μου το ίδιο μπορεί να έκανε».
Το σοκ στο πανελλήνιο, ειδικά στο άκουσμα των λέξεων «ο καθένας στη θέση μου το ίδιο μπορεί να έκανε», μεγεθύνεται. Ο Μανώλης Δουρής, όπως είναι φυσικό, γίνεται ακόμα πιο μισητός. Ολόκληρη η χώρα, σε πρώτο χρόνο, έφριξε μαζί του. Σε δεύτερο πάγωσε!
Το θέμα παίρνει τεράστιες πλέον διαστάσεις. Οι συζητήσεις περί θανατικής ποινής (η θανατική ποινή στην Ελλάδα καταργήθηκε συνταγματικά το 2001) διογκώνονται και προφανώς από εκείνες τις μέρες και έπειτα μπαίνουν στην άκρη χαρακτηρισμοί όπως «δράκος», «ανθρωπόμορφο τέρας» κ.λπ. Φαίνονται πολύ «λίγοι» για την περίπτωσή του Μανώλη Δουρή. Ο κόσμος απαιτεί να αποδοθεί Δικαιοσύνη. Άμεσα.
Το τέλος στη φυλακή
Το ιατροδικαστικό πόρισμα «συνηγορεί» στο να μπερδευτούν ακόμα περισσότερο τα πράγματα. Η υπόθεση μοιάζει με γόρδιο δεσμό, με λαβύρινθο, με ένα κουβάρι χωρίς άκρη: Στο άψυχο κορμί του παιδιού εντοπίζονται τρίχες γεννητικών οργάνων που δεν ανήκουν στον πατέρα του.
Τέλος! Ο συνήγορος του Δουρή Βασίλης Καρύδης αναφέρει ότι πριν καταδικαστεί ο κατηγορούμενος (παράλληλα εκφράζει την πεποίθησή του πως είναι αθώος) δεν έγινε ψυχιατρική πραγματογνωμοσύνη, «κάτι που είχε ζητήσει η υπεράσπιση. Ούτε και έλεγχος με DNA των τριχών που είχαν βρεθεί στο στόμα και στον πρωκτό του θύματος. Πιστεύω ότι το πτώμα δεν εξετάστηκε όπως έπρεπε πριν βγει η πρωτοβάθμια απόφαση», λέει ο Καρύδης. Με ομοφωνία του Δικαστηρίου ο κατηγορούμενος κηρύσσεται ένοχος. Απαγγέλλεται ποινή φυλάκισης ενός έτους για ασέλγεια, κάθειρξη είκοσι ετών για βιασμό, καθώς και ισόβια κάθειρξη για ανθρωποκτονία από πρόθεση με «ενδεχόμενο δόλο σε ήρεμη ψυχική κατάσταση».
Ο κόσμος σιγά σιγά ηρεμεί. Νιώθει, εν μέρει, το αίσθημα της απόδοσης δικαιοσύνης, αλλά η υπόθεση δεν πάει ποτέ σε δεύτερο βαθμό. Τους πρόλαβε όλους ο Δουρής που βρέθηκε κρεμασμένος στη φυλακή με καλώδιο τηλεόρασης. Πολλοί ακόμα και σήμερα αμφιβάλλουν ότι πρόκειται για αυτοκτονία. Αυτοκτόνησε ή τον… αυτοκτόνησαν; Το ερώτημα δεν πρόκειται ποτέ να απαντηθεί. Η φυλακή, άλλωστε, έχει άλλους νόμους και οι κώδικες δεν επιτρέπουν εγκλήματα κατά μικρών παιδιών. Στις 25 Φεβρουαρίου του 1996, λοιπόν, το καλώδιο που είχε κρύψει στα ρούχα του ενώ τον μετέφεραν από τις φυλακές της Τρίπολης έγινε το «εργαλείο» του και για να κρεμαστεί στις εξωτερικές τουαλέτες των φυλακών. Μερικές μέρες νωρίτερα λέγεται ότι είχε προειδοποιήσει τη μητέρα του αλλά και τον μεγαλύτερο γιο του ότι θα βάλει τέλος στη ζωή του.