Η κατάρρευση του οργανωμένου κράτους στη Σομαλία και η μείωση των ψαριών στη θάλασσα τους, οδήγησε τους παραδοσιακούς ψαράδες στη πειρατεία και έγινε ο πονοκέφαλος για τα εμπορικά πλοία που είδαν την περιουσία τους να γίνεται στόχος επιθέσεων από ψαρόβαρκες.
Ο αιφνιδιασμός, μαζί με την έλλειψη πρόληψης και προηγούμενης εμπειρίας, δημιούργησαν τεράστιες οικονομικές ζημιές στους ιδιοκτήτες πλοίων. Το κενό ασφάλειας στα χωρικά ύδατα που υπήρχε πειρατεία, έδωσαν απόστρατοι, στρατιωτικοί, που δούλευαν σαν προσωπικό ασφαλείας πάνω στα πλοία. Όταν δεν ο νόμος τους επέτρεψε να οπλοφορούν και να μπορούν να κάνουν χρήση πυρομαχικών, οι μισθοφόροι έγιναν αναπόσπαστο κομμάτι του πληρώματος.
Η Ελλάδα είναι μία από τις χώρες που έχουν εταιρείες φύλαξης πλοίων και διασημοτήτων. Το επάγγελμα γνωρίζει τεράστια άνθιση, και οι αμοιβές είναι υψηλές, λόγω επικινδυνότητας. Δεκάδες είναι οι Έλληνες που λόγω κρίσης και οικονομικού αδιεξόδου, καταφεύγουν σε εταιρείες παρέχοντας υπηρεσίες φύλαξης. « Κομμάντο του Σαββατοκύριακου» τους αποκαλούν οι παλαιότεροι στο επάγγελμα, που μιλούν για ελλιπή εκπαίδευση που βάζει σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές.
Τι είναι οι σύγχρονοι πειρατές όμως; Πρόκειται για απλούς ανθρώπους, με μικρές μηχανοκίνητες ψαρόβαρκες που εκμεταλλευόμενοι το μέγεθος και την ευελιξία της βάρκας επιτίθενται σε μεγάλα εμπορικά πλοία, ανεβαίνουν στο κατάστρωμα απαγάγουν κάποιο μέλος και ζητούν λύτρα, ή απειλούν με ζημιές στο πλοίο. Η πώληση όπλων στη Σομαλία είναι ανεξέλεγκτη και τα κέρδη από αυτές τις δραστηριότητες ωθούν ολόκληρες κοινότητες να σχηματίζουν πειρατικές ομάδες.
Οι σύγχρονοι μισθοφόροι με οπλισμό μάχης, έχουν υποχρέωση να αποτρέψουν τέτοιες επιθέσεις, με προτεραιότητα να προστατεύσουν τις ζωές του πληρώματος. Λειτουργούν αποτρεπτικά και αμυντικά, αλλά δεν είναι λίγες οι φορές που καλούνται να πυροβολήσουν όταν οι πειρατές δεν υπακούουν και εξαπολύουν επίθεση. Οι προειδοποιητικές βολές, γίνονται πυρά μάχης με το κίνδυνο για τη ζωή τους να είναι καθημερινότητα.
Τα τελευταία χρόνια ναυτικές δυνάμεις από χώρες του ΝΑΤΟ, έχουν παρουσία στο θαλάσσιο χώρο με σκοπό να προστατεύσουν τα οικονομικά συμφέροντα των εταιρειών που εδρεύουν στις χώρες τους.