Δεν είναι η πρώτη φορά που η Φιλανδία δημιουργεί πρόβλημα και αντιτάσσεται στην παροχή οικονομικής βοήθειας προς την Ελλάδα.
Το καλοκαίρι του 2011 είχε αρνηθεί να συμμετάσχει με το μερίδιο που της αναλογούσε στο δεύτερο πακέτο στήριξης προς την Ελλάδα και σύμφωνα με απόφαση της Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε.
Τότε λοιπόν η Ελλάδα μέσω του υπουργού Οικονομικών Ευάγγελου Βενιζέλου είχε υπογράψει ειδική συμφωνία με τη Φιλανδία στην οποία έδινε περισσότερες εγγυήσεις προκειμένου να συνεισφέρει το ποσό που της αναλογούσε.
Μια λογική εξήγηση για τη σημερινή αρνητική έως εχθρική στάση απέναντι στην Ελλάδα – βάζοντας βέτο στο νέο πακέτο διάσωσης και επιμένοντας στο grexit – είναι ότι θα ήθελε να επαναλάβει μια παρόμοια ειδική συμφωνία με την Ελλάδα.
Συγκεκριμένα στις 16 Αυγούστου 2011 Το Βήμα έγραφε:
Σε επιτυχή ολοκλήρωση οδηγήθηκε διμερής πρωτοβουλία του υπουργού Οικονομικών κ. Ευ. Βενιζέλου με στόχο να ξεπεραστεί το πρόβλημα της συμμετοχής της Φινλανδίας στις αποφάσεις της 21ης Ιουλίου για τη στήριξη της Ελλάδας.
«Η Ελλάδα και η Φινλανδία συμφώνησαν, στο πλαίσιο της απόφασης της Συνόδου Κορυφής της Ευρωζώνης της 21ης Ιουλίου, σε ένα χρηματοδοτικό σχήμα που επιτρέπει στην κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο της Φινλανδίας να αποφασίσουν τη συμμετοχή της χώρας τους στη νέα δέσμη βοήθειας προς την Ελλάδα, μέσω του EFSF» δήλωσε την Τρίτη ο κ. Βενιζέλος.
Το χρηματοδοτικό σχήμα διαμορφώθηκε τελικά σε τηλεδιάσκεψη που είχε ο κ. Βενιζέλος με τη Φιλανδή ομόλογό του κυρία Γιούτα Ουρπιλάινεν τις προηγούμενες μέρες, ενώ συνεχίζεται η νομική και τεχνική επεξεργασία.
«Το χρηματοδοτικό σχήμα που έχει συμφωνηθεί ανάμεσα στις δύο χώρες θα υποβληθεί προς έγκριση στο Euro WorkingGroup (Eurogroup σε επίπεδο των εκπροσώπων των Υπουργών). Περιττεύει να σημειωθεί ότι το χρηματοδοτικό αυτό σχήμα δεν έχει κανέναν εμπράγματο χαρακτήρα» εξήγησε σήμερα Τρίτη ο υπουργός Οικονομικών και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης.
Υπενθυμίζεται ότι η Φινλανδία είχε θέσει το ζήτημα αυτό τόσο στο Eurogroup όσο και στη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωζώνης, επικαλούμενη σοβαρούς εσωτερικούς πολιτικούς λόγους και μια διμερής συμφωνία Ελλάδας-Φινλανδίας γύρω από ένα κατάλληλο χρηματοδοτικό σχήμα συμπεριελήφθη στα συμφραζόμενα της απόφασης της 21ης Ιουλίου.
Επίσης στις 17 Αυγούστου 2011 η Καθημερινή έγραφε:
Ελλάδα και Φινλανδία κατέληξαν σε ειδική συμφωνία, προκειμένου η δεύτερη να συμμετάσχει στο νέο πακέτο στήριξης που αποφασίστηκε στη σύνοδο κορυφής, συνολικού ύψους 109 δισ. ευρώ. Στην ουσία, ωστόσο, με τη συμφωνία αυτή ακυρώνεται η συμμετοχή της Φινλανδίας, αφού το μερίδιο που της αναλογεί θα καταβληθεί μεν προς την Ελλάδα, αλλά η χώρα μας θα της το επιστρέψει με νέα δανειακή σύμβαση 25 ετών. Εάν η Ελλάδα πετύχει τους δημοσιονομικούς στόχους, τότε το 1 δισ. με τους τόκους θα επιστραφεί στη χώρα μας. Σε διαφορετική περίπτωση, το 1 δισ. ευρώ θα ανήκει στη Φινλανδία. Λόγος της συμφωνίας αυτής ήταν η άρνηση της Φινλανδίας να συμμετάσχει σε νέα δάνεια χωρίς εμπράγματες εγγυήσεις.
Για τη συμφωνία ενημέρωσε ο Ελληνας υπουργός Οικονομικών, Ευάγγελος Βενιζέλος, τον Γερμανό ομόλογό του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε τη Δευτέρα, ενώ χθες και σήμερα επρόκειτο να ενημερώσει και τους άλλους ομολόγους του στην Ευρωζώνη, ασκώντας τους ταυτόχρονα πιέσεις για τη γρήγορη υιοθέτηση των αποφάσεων της συνόδου κορυφής.
Στο μεταξύ, προς τα τέλη του μηνός θα βρεθούν στην Αθήνα υψηλόβαθμα στελέχη της τρόικας. Κοινοτικοί αξιωματούχοι, αλλά και αρμόδιοι παράγοντες, στην Ελλάδα ξεκαθαρίζουν ότι η χρηματοδότηση της χώρας είναι εξασφαλισμένη.
Η μυστική συμφωνία στη δημοσιότητα
Τον Μάιο του 2013 η Φιλανδία έδωσε στη δημοσιότητα μέρος της συμφωνίας. Σχετικά δημοσιεύματα ανέφεραν τα εξής:
Το υπουργείο Οικονομικών της Φινλανδίας δημοσίευσε, τελικά, τους όρους της συμφωνίας που είχε συνάψει με την Ελλάδα το 2012, για την χορήγηση έμπρακτων εγγυήσεων από την Αθήνα ως αντάλλαγμα για την έγκριση της δανειακής σύμβασης.
Όπως μεταδίδουν τα φινλανδικά μέσα, τα έγγραφα δείχνουν ότι οι δύο χώρες άνοιξαν τρεις κοινούς λογαριασμούς για τη μεταβίβαση χρημάτων και χρηματοοικονομικών τίτλων.
Οι λογαριασμοί αυτοί χρησιμεύουν ως βάση για το διμερές σύστημα παροχής των εγγυήσεων. Τα τραπεζικά δεδομένα έχουν αφαιρεθεί από τα δημοσιευμένα έγγραφα, βάσει της απόφασης του δικαστηρίου.
Νωρίτερα, το ανώτατο δικαστήριο της σκανδιναβικής χώρας, ζήτησε από τη φινλανδική κυβέρνηση να αποκαλύψει τις λεπτομέρειες της συμφωνίας που έκανε με την Ελλάδα για τα collateral, ως αντάλλαγμα για την παροχή κεφαλαίων για ένα δεύτερο δάνειο διάσωσης.
Σύμφωνα με το BusinessWeek, το υπουργείο Οικονομικών πρέπει να δημοσιεύσει τη συμφωνία με την εξαίρεση ονομάτων και άλλων αναγνωριστικών των ελληνικών τραπεζών που διευκόλυναν την ανταλλαγή περιουσιακών στοιχείων, αναφέρει το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο στο Ελσίνκι σε ανακοίνωση στην ιστοσελίδα του.
Η υπουργός Οικονομικών Γιούτα Ουρπλάινεν και ο τότε Έλληνας υπουργός Ευάγγελος Βενιζέλος, υπέγραψαν τη συμφωνία στις 20 Φεβρουαρίου 2012, αφού κατέληξαν σε μια συμφωνία αποδεκτή από τα άλλα μέλη της ευρωζώνης, στις 5 Οκτωβρίου 2011. Η Φινλανδή υπουργός οικονομικών απαίτησε collateral ως αντάλλαγμα για την υποστήριξη της διάσωσης, με βάση μια προεκλογική υπόσχεση για την προστασία των φορολογούμενων.
Η Φινλανδία ήταν η μόνη χώρα που προχώρησε σε μια τέτοια συμφωνία. Το υπουργείο Οικονομικών έχει δείξει το έγγραφο στους βουλευτές χωρίς να επιτρέψει να πάρουν αντίγραφα, και στη συνέχεια δημοσίευσε μια σύντομη περίληψη. Η Ελλάδα ήθελε το έγγραφο να παραμείνει εμπιστευτικό, σύμφωνα με την ανακοίνωση του Δικαστηρίου.
Στο πλαίσιο της συμφωνίας, ελληνικά ομόλογα συνολικού ύψους 880 εκατ. ευρώ μεταφέρθηκαν από τις ελληνικές τράπεζες σε ένα διαχειριστή, ο οποίος τα πουλάει και επενδύει τα έσοδα σε ομόλογα των πέντε χωρών της ευρωζώνης με την υψηλότερη αξιολόγηση, με λήξη 15-30 έτη. Το Δικαστήριο παρενέβη για να γίνει γνωστή η συμφωνία μετά από επτά καταγγελίες που έχουν υποβληθεί, συμπεριλαμβανομένων και δύο βουλευτών, ενός ερευνητή και διαφόρων δημοσιογράφων.
«Η απόφαση είναι μια σημαντική νίκη για την καλή και διάφανη διακυβέρνηση που χρειάζεται σε ένα δημοκρατικό κράτος, είναι υπέροχο το ότι δεν επικράτησε το απόρρητο», δήλωσε ο ένας εκ των βουλευτών της αντιπολίτευσης που επίσης ζήτησε την παρέμβαση της δικαιοσύνης.
Ως αντάλλαγμα για την ειδική μεταχείριση, η Φινλανδία κατέβαλε εκ των προτέρων την εισφορά της στο κεφάλαιο του μόνιμου ταμείου διάσωσης και συμφώνησε να χαρίσει το μερίδιο των κερδών της από τα δάνεια που χορηγούνται από το EFSF. Το collateral δεν θα κάλυπτε όλη την ελληνική της έκθεση. Σε περίπτωση χρεοκοπίας, δεν θα μπορούσε να εξαργυρώσει το collateral μέχρι να ωριμάσουν τα επίσημα δάνεια της Ελλάδας, μια αναμονή που θα μπορούσε να διαρκέσει 30 χρόνια.
Η συμμετοχή της σκανδιναβικής χώρας στη δεύτερη ελληνική διάσωση ήταν περίπου 2,2 δις ευρώ και έδωσε στην Ελλάδα ένα διμερές δάνειο 1,3 δις ευρώ, σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών.