Η θέση του Άθω μετά από την απελευθέρωσή της από τους Τούρκους καθορίστηκε στη διάσκεψη του Λονδίνου του 1912: το Άγιο Όρος δηλώνεται ως ανεξάρτητη πολιτεία, η οποία βρίσκεται κάτω απ τν προστασία της Ρωσίας.
Με τη συνθήκη της Λοζάνης το 1923 αποφασίστηκε η ένωση του Άθω στο Eλληνικό κράτος. Από το 1926 το ιερό βουνό έγινε συστατικό μέρος της Ελλάδας. Κατά τη Χιτλερική περίοδο τα μοναστήρι του Άθω διατήρησαν την αυτονομία το
υς και δεν υπέφεραν από την έλλειψη υλικών. Σοβαρή ζημιά προκλήθηκε αργότερα, κατά τη διάρκεια του εμφύλιου πολέμου στην Ελλάδα (1946 – 1949), όταν μεταφέρθηκαν οι στρατιωτικές ενέργειες στο έδαφος της χερσονήσου του Άθω.
Τώρα ο Άθως και πάλι δέχεται τους προσκυνητές και τους μοναχούς.
Σε αυτό βασίζεται και η μεγάλη ελπίδα για την πνευματική αναγέννηση της ορθοδοξίας. Τον Ιούλιο του 2011 μια διεθνής ομάδα σπηλαιολόγων εξερεύνησε 26 σπήλαια του Αγίου Όρους. Πρόσφατα δημοσιοποίσαν μικρή περίληψη των εργασιών τους.