Πόσο αυξάνουν τις πιθανότητες καρκίνου οι εξετάσεις με ακτινοβολία;
Ειδικά στη χώρα μας, παλαιότερη έκθεση του ΟΟΣΑ ανέφερε ότι «είναι υψηλή η διάχυση της σύγχρονης τεχνολογίας στην Ελλάδα.
Ειδικά για τους αξονικούς τομογράφους και μαγνητικούς τομογράφους, η αναλογία τους ανά 1.000.000 πληθυσμού διαμορφώθηκε το 2007 σε 25,8 και 13,2 αντίστοιχα, ενώ οι αντίστοιχες αναλογίες στις χώρες του ΟΟΣΑ ανέρχονταν σε 22,8 και 11».
Ο ρόλος της ακτινοβολίας
Σε περιπτώσεις επαναληπτικών εξετάσεων ο κίνδυνος αθροίζεται. Ανεξάρτητα από το εάν κάνουμε ακτινογραφίες την ίδια μέρα ή σε διάστημα μηνών ή ετών, η συνολική επιβάρυνση παραμένει ίδια.
Ευαίσθητες ομάδες
-Τα παιδιά, διατρέχουν διπλάσιο κίνδυνο από την ίδια εξέταση σε σχέση με τους ενήλικους. Γι’ αυτό πρέπει να είναι πλήρως αιτιολογημένη η ακτινολογική εξέταση και να ελαττώνεται όσο το δυνατόν η δόση, χωρίς να είναι εις βάρος της ιατρικής πληροφορίας.
-Το έμβρυο στη μήτρα είναι επίσης ιδιαίτερα ευαίσθητο στην ακτινοβολία σε σχέση με τον ενήλικο. Δεν υπάρχει πρόβλημα π.χ. για μια ακτινογραφία άκρας χειρός ή ακτινογραφία θώρακος γιατί η ακτινοβολία, με την κατάλληλη προστασία, δεν επηρεάζει το έμβρυο. Βεβαίως, στην εγκυμοσύνη δεν μπορούν να χορηγούνται σκιαγραφικά ή ραδιοφάρμακα.
Κίνδυνοι
1. Βλάβες στους απογόνους. Όταν εκτεθούν σε ακτινοβολία τα όργανα αναπαραγωγής (ωοθήκες και όρχεις), υπάρχει το ενδεχόμενο μεταβιβάσεως κληρονομικών παθήσεων ή ανωμαλιών στις επερχόμενες γενεές.
2. Εμφάνιση καρκίνου
-Ύστερα από απλή ακτινολογική εξέταση στο θώρακα, στα δόντια και στα άκρα, πιθανότητα να εμφανισθεί καρκίνος μικρότερη από 1 στις 1.000.000 περιπτώσεις
-Ύστερα από ακτινολογική εξέταση στο κρανίο και στον τράχηλο 1 στις 1.000.000 έως 1 στις 100.000 περιπτώσεις
-Ύστερα από ακτινολογική εξέταση στους μαστούς, στα ισχία, στη σπονδυλική στήλη ή στην κοιλιά, στην αξονική τομογραφία εγκεφάλου και στο σπινθηρογράφημα πνευμόνων και νεφρών, 1 στις 100.000 έως 1 στις 10.000 περιπτώσεις
-Ύστερα από ενδοφλέβια πυελογραφία, βαριούχο γεύμα ή υποκλυσμό, αξονική τομογραφία θώρακος και κοιλιάς και σπινθηρογράφημα οστών, 1 στις 10.000 έως 1 στις 1.000 περιπτώσεις.
Για να εμφανισθούν συμπαγείς όγκοι ύστερα από έκθεση σε ακτινοβολία χρειάζονται 15 χρόνια και για λευχαιμία 6-10 χρόνια.