Η δημοκρατία γεννήθηκε πριν από δύο εκατομμύρια χρόνια!

Διεθνής ομάδα επιστημόνων ρίχνει στο τραπέζι μια νέα, ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα, θεωρία για τις σχέσεις των ανθρώπων και ειδικότερα για τη γέννηση της δημοκρατίας.

Σύμφωνα με αυτή τη νέα θεωρία, τα πρώτα σημάδια της δημοκρατίας παρουσιάστηκαν στις κοινότητες των Homo erectus οι οποίοι έκαναν την εμφάνισή τους στην Αφρική πριν από περίπου δύο εκατ. έτη, επεκτάθηκαν σε πολλές περιοχές του πλανήτη και εξαφανίστηκαν πριν από περίπου 700 χιλιάδες έτη.

Η καινούργια θεωρία υποστηρίζει ότι οι κοινότητες των Homo erectus υπάκουαν στον νόμο του πιο δυναμικού, του πιο ισχυρού μέλους της κοινότητας ως τη στιγμή που εμφανίστηκαν τα πρώτα εργαλεία για κυνήγι ή για άλλες δραστηριότητες τα οποία μπορούσαν να λειτουργήσουν και ως όπλα.

Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Σάντα Φε στο Νέο Μεξικό εκτιμούν ότι έχοντας στα χέρια τους αυτά τα εργαλεία-όπλα τα πιο αδύναμα μέλη των κοινοτήτων υποχρέωναν τα πιο ισχυρά να γίνουν πιο διαλλακτικά, να κάνουν διαβούλευση μέσα στις κοινότητες και να μην επιβάλλουν τη θέλησή τους αλλά να προσπαθούν να πείσουν τα υπόλοιπα μέλη να ακολουθούν την ηγεσία.

Αυτό, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην επιθεώρηση «Current Anthropology», ήταν ουσιαστικά η πρώτη εκδήλωση δημοκρατικών διαδικασιών στις ανθρώπινες κοινότητες, γεγονός που όπως υποστηρίζουν οι επιστήμονες, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη μετέπειτα εξέλιξη του ανθρώπινου είδους.

Τα αρχαιότερα εργαλεία

Μπορεί η νέα θεωρία για την εμφάνιση των δημοκρατικών διαδικασιών να θέτει ως προϋπόθεση ότι τα πρώτα εργαλεία έκαναν την εμφάνισή τους πριν από 1-2 εκατ. έτη αλλά αμερικανική ερευνητική ομάδα υποστηρίζει ότι η χρήση εργαλείων ίσως είναι αρχαιότερη από το ανθρώπινο γένος Homo και δεν αποκλείεται να ξεκίνησε από τους αυστραλοπιθήκους. Οι ερευνητές κατέληξαν σε αυτό το συμπέρασμα μετά την ανακάλυψη κατεργασμένων λίθων στην Κένυα που χρονολογήθηκαν στα 3,3 εκατομμύρια χρόνια.

Τα λίθινα εργαλεία, τα οποία βρέθηκαν σχεδόν κατά τύχη στην περιοχή της λίμνης Τουρκάνα της Κένυας, γνωστής από προηγούμενες ανακαλύψεις, πρέπει να είναι 700.000 χρόνια παλαιότερα από τον προηγούμενο κάτοχο του ρεκόρ, ανέφερε η ερευνητική ομάδα σε συνέδριο της Εταιρείας Παλαιοανθρωπολογίας που έλαβε χώρα τον περασμένο Απρίλιο στο Σαν Φρανσίσκο.

Ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τη δρα Σόνια Χάρμαντ του Πανεπιστημίου Stony Brooks της Νέας Υόρκης επισκέφθηκε τη λίμνη Τουρκάνα αναζητώντας στοιχεία για έναν πιθανό πρόγονο του ανθρώπου με την ονομασία Kenyanthropus platyops. Η Χάρμαντ εντόπισε αυτό που η ίδια ονομάζει «αδιαμφισβήτητα» λίθινα εργαλεία στην επιφάνεια του εδάφους και σε μικρό βάθος.

Εκτός από τα ίδια τα εργαλεία οι ερευνητές συνέλεξαν τις πέτρες από τις οποίες είχαν αποκοπεί φολίδες για να χρησιμοποιηθούν ως εργαλεία. Βρήκαν ακόμη λίθινα «αμόνια» πάνω στα οποία τοποθετούνταν άλλες πέτρες για κατεργασία.

Η χρονολόγηση λίθινων ευρημάτων που βρέθηκαν στην επιφάνεια είναι αδύνατη. Οι ερευνητές μπόρεσαν ωστόσο να χρονολογήσουν τα ιζήματα μέσα στα οποία βρέθηκαν θαμμένα άλλα εργαλεία. Εφαρμόζοντας τις λεγόμενες παλαιομαγνητικές τεχνικές, οι οποίες παρακολουθούν τις περιοδικές αντιστροφές του μαγνητικού πεδίου της Γης, κατέληξαν στην εκτίμηση των 3,3 εκατ. ετών.

Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι τα πρώτα μέλη του γένους Homo (όπως ο Ηomo habilis, ο Ηοmo ergaster και ο Homo erectus) εμφανίστηκαν πριν από περίπου 2,8 εκατομμύρια χρόνια, πολύ μετά την κατασκευή αυτών των εργαλείων.

Αυτό οδηγεί στην υπόθεση ότι πρόκειται για εργαλεία αυστραλοπιθήκων, όπως η περίφημη «Λούσι» που έζησε πριν από περίπου 3,2 εκατ. χρόνια, ή για εργαλεία του αμφιλεγόμενου Kenyanthropus.

H ανακάλυψη, εφόσον επιβεβαιωθεί, δείχνει να συμπληρώνει τις αναφορές για ίχνη εσκεμμένης κοπής σε οστά ζώων που χρονολογήθηκαν στα 3,4 εκατ. χρόνια. Δεδομένου ότι εργαλεία δεν είχαν ανακαλυφθεί σε προηγούμενες ανασκαφές στην ίδια περιοχή, ο ισχυρισμός είχε προκαλέσει αντιδράσεις.

Η επιβεβαίωση της υπόθεσης ότι τα λίθινα εργαλεία εμφανίστηκαν πριν από την εμφάνιση του γένους Homo θα έδειχνε ότι η τεχνολογία της δημιουργίας τους πιθανότατα έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ανθρώπινη εξέλιξη.

dimokratia